Gdański rysownik komiksowy, Mateusz Skutnik, przygotował właśnie najnowszy album swoich prac, album “Blaki. Paski”, który ukazał się nakładem oficyny Kultura Gniewu.

Do czego doprowadza Blakiego niepohamowana wyobraźnia, jak wygląda jego życie rodzinne i o co chodzi nerwowemu, włoskiemu pająkowi, dowiedzieć się można z najnowszego albumu komiksowego Mateusza Skutnika.

Blaki, często milczący i zamyślony, choć czasami bardzo nerwowy, niewysoki człowiek w długim czarnym płaszczu, staje się jednym z najbardziej wyrazistych bohaterów polskiego komiksu. Narodził się kilka lat temu w głowie gdańskiego rysownika Mateusza Skutnika. Do tej pory ukazało się już kilka albumów z jego przygodami – najpopularniejszy był ten, w którym Skutnik oparł się na tekstach Leszka Kołakowskiego, tworząc jedyną w swoim rodzaju komiksową wersję dzieła filozoficznego.

Właśnie ukazał się album z kolejnymi, nowymi przygodami Blakiego. Nowymi, choć nie do końca premierowymi – część z nich była wcześniej dostępna w internecie. To składające się z trzech albo czterech kadrów paski komiksowe, ułożone w trzy osobne cykle: o samym Blakim, o jego wyjeździe na urlop do Sopotu i o jego życiu rodzinnym.

– Wszystko zaczęło się od zwykłej zabawy – opowiada Skutnik. – A właściwie: od konkursu internetowego. Na jednej ze stron poświęconych komiksowi co tydzień padała propozycja tematu i kilku rysowników próbowało zilustrować go paskiem komiksowym. Ja oczywiście wciągnąłem do tej akcji Blakiego. W tym samym czasie inny portal internetowy zaproponował mi rysowanie cyklu wakacyjnego, w ten sposób powstała w zasadzie cała środkowa część albumu. Dzięki temu jest ona najbardziej spójna z wszystkich trzech i opowiada najbardziej linearną historię. Potem wystarczyło już tylko zebrać cały ten materiał, dorysować jeszcze kilka historii, żeby każda z trzech części miała podobną objętość i album był gotowy.

Jego wydania podjęła się warszawska oficyna Kultura Gniewu, specjalizująca się w ambitnych komiksach undergroundowych, jako jedna z nielicznych przybliżająca polskim czytelnikom najciekawsze przykłady amerykańskich i europejskich “graphic novels”. Album Skutnika, dopasowany do formatu jego prac, ma kształt kwadratu. Po ostatnich filozoficznych przygodach, w najnowszym albumie Blaki wraca do domu. Paski Skutnika zdają się mieć bardziej intymny, a przy okazji – mocno autobiograficzny charakter.

– Nie ma co ukrywać, że ta postać od zawsze nosiła w sobie pierwiastek wzięty z życia swych twórców – opowiada Skutnik. – Dużą część starszych scenariuszy pisał Karol Konwerski, tamten Blaki był bardziej podobny do niego, teraz, kiedy sam wymyślam scenariusze, ta postać staje się coraz wyraźniej podobna do mnie.

Rysownik w swym najnowszym albumie trzyma się bardzo konsekwentnie kilku fundamentalnych założeń formalnych: wszystkie paski są czarno białe, w znacznej większości przypadków składają się z czterech równych kadrów.

– Im krócej, tym trudniej – mówi Skutnik. – Forma paska komiksowego jest z jednej strony bardzo wymagająca, ale z drugiej jest dla mnie prawdziwą esencją komiksu. Tu nie ma miejsca na żadne “opisy przyrody”, na żadne lanie wody. Trzeba opowiedzieć całą historię w czterech rysunkach, czasem nie używając nawet słów. To spore wyzwanie i może właśnie dlatego bardzo mnie kręci.

Źródło: Gazeta Wyborcza Trójmiasto
Przemysław Gulda
2008-11-04

Trzeci “blaki” to paski znane chociażby z internetowego konkursu na paski, czy łam naszego “Chichotu”. Mateusz zebrał je, posegregował na trzy kupki, przerobił z pasków w kwadraty (to akurat moim zdaniem pomysł taki sobie) i wydał (właśnie u tego gościa, co się tak strasznie śmieje). To zdecydowanie najlżejszy blaki, czyli i najbardziej dla mnie – co nie znaczy jednak, że całkowicie pozbawiony refleksji. Momentami jest refleksyjnie, ale tak nienachalnie jak to tylko możliwe. Kilkanaście pasków absolutnie powala, kilka jest na granicy mojego rozumienia żartu (znaczy, że je nie do końca rozumiem). W sumie świetny tomik, na który bardzo czekałem i z radością postawię na półce choć w ogole nie pasuje do poprzednich z serii. A Mateusz narysował mi na stronie tytułowej małego czarnego blakiego i mam. Co prawda KoLeC dostał znacznie większy i bardziej skomplikowany rysunek (choć niebieski), ale Skutnik robił go w sobotę podczas rozdania nagród, gdzie mu się wyraźnie nudziło. Mam przynajmniej satysfakcję, że moim długopisem rysował.

napisał: Kamil Smiałkowski

…that’s the theme of a cover I’ve created for an icelandic magazine. That was a hard one and I spent entire month trying to come up with a decent idea for that cover, and finally couple days ago I finally found one.

Hope the resemblance is visible and you won’t have problems with indentifying the connection.

You can see full cover after the jump.

(more…)

Holy crap I totally missed my new comic book release. That’s probably because I was away on vacation in Greece last week when this happened :D. Anyway – here it is, the third from the Blaki series. The last one. Sad thing is that it’s in polish only, but I promise – my next comic book will contain no words, so all of you will be able to finally see what’s up with those graphic novels of mine. ;)

~~~~

sample pages / przykładowe plansze

~~~~

Blaki. Paski to nie tylko trzeci – po Blakim i Panu Blakim – album z “niewielkim, wiecznie czymś zatroskanym faceciku” w roli głównej. To również trzy opowieści o tytułowym bohaterze, z których każda pokazuje go w zupełnie innych okolicznościach. W pierwszym rozdziale obserwujemy Blakiego pozostawionego samemu sobie – walczącego z fobiami (pająki!) i nieznośnym dniem codziennym. Blaki na urlopie to z kolei komiksowa wersja słynnych Wakacji pana Hulot Jacquesa Tati, czyli wyjazd na wakacje = koszmar. A jednak ciągle nam mało. Natomiast Pan i pani Blaki to chyba najcelniejszy obraz damsko męskich relacji, jaki pojawił się w polskim komiksie ostatnich lat. I najzabawniejszy. Jak zresztą wszystkie przypadki Blakiego, prawdziwego everymana naszych zwariowanych czasów.

• Wydawnictwo: Kultura Gniewu
• Rok wydania polskiego: 9/2008
• Liczba stron: 72
• Format: 165×165 mm
• Oprawa: miękka
• Druk: cz.-b.
• Dystrybucja: księgarnie, internet
• ISBN-13: 978-83-60915-19-6
• Wydanie: I
• Cena z okładki: 21,90 zł

recenzje:

• motyw drogi
• slowem
• Gazeta Wyborcza
• E-Splot

Znacie “niewielkiego, wiecznie czymś zatroskanego facecika”? Blaki z “Pasków” nim nie jest. “Blaki. Paski” jest kolejnym komiksem o zabawnym zwolenniku mody Wujka Festera i kolejny raz ta postać ma inny charakter. Jaki? Ciężko powiedzieć – okazało się, że przy pomocy pasków trudno jest nadać wyrazistość, do której jesteśmy przyzwyczajeni, najbardziej charakterystycznemu polskiemu bohaterowi komiksowemu ostatnich lat. Paski zostały podzielone na trzy części: “Blaki”, “Blaki na urlopie”, “Pan i pani Blaki”. Najtrudniej jest się doszukać osobowości postaci w tym pierwszym rozdzialiku. Składa się on z pasków, które powstały dość dawno temu, z myślą o nieodżałowanym wrakowym konkursie. W związku z tym, nie uzyskujemy pewnej spójności, która pojawia się w dwóch następnych częściach. Paski z części “Blaki” są pozbawione pewnego lejtmotywu i choć wydawca we wstępie napisał, że tutaj Blaki “pozostawiony jest sam sobie”, tworząc niejako dla nich wspólny mianownik, to niczego więcej się z nich nie wyciśnie. Są to luźne, z założenia (i czasem) zabawne historyjki konkursowe, którym nie potrzeba dorabiania tematyki poza już istniejącą. Z tego powodu uważam, że możnaby zostawić tytuły poszczególnych pasków, co korzystnie wpłynęłoby na ich odbiór (mam tu na myśli chociażby “Wiosnę”).

Najlepszą częścią z “Pasków” jest dla mnie “Blaki na urlopie” i opowiada dokładnie o tym, na co wskazuje jej tytuł. Nie są to już nieskładnie powiązane stripy, lecz zgrabna historyjka opowiadająca o niezbyt udanych wakacjach. To samo tyczy się się “Pana i pani Blaki”, z tą różnicą, że jest to zbiór anegdotek o relacjach damsko-męskich, w którym każdy dostrzeże kawałek swojego związku. Nie jest to jakaś dogłębna analiza, której możnaby się spodziewać po wstępowym “chyba najcelniejszy obraz damsko męskich relacji jaki pojawił się w polskim komiksie ostatnich lat” (pisownia oryginalna), ale nie można odmówić temu rozdzialikowi dużej dozy sympatyczności.

“Blaki. Paski” jest komiksem zupełnie innym niż “Blaki” i “Pan Blaki” – nie ma tego jesiennego, melancholijnego nastroju, Blaki nie filozofuje i nie jest zatroskany. “Paski” nie są ani wybitne, ani najśmieszniejsze, są chyba po prostu rozrywkowe i sympatyczne. Ten bardzo poręczny, w formacie dwóch tabliczek czekolady, album będzie wywoływał podobny dysonans poznawczy jak druga część “Na Szybko Spisane”. “Blaki. Paski” mimo że nie jest tak mocną pozycją jak inne wrześniowe premiery – “Niczym aksamitna rękawica odlana z żelaza” czy “Prosto z piekła” – warto kupić. Nie dlatego żeby przekonać się, że Blaki nie musi być “wiecznie czymś zatroskany”, ale chociażby dla niekwestionowanego magnetyzmu samej postaci. Ale o czym ja mówię? Przez ten magnetyzm i tak kupicie ten album, nieważne jak dobry, bądź nie, by nie był.

autor: lukaszb

Filozoficzne obrazki

Komiks Pan Blaki Karola Konwerskiego i Mateusza Skutnika to przykład połączenia filozoficznych rozważań z komiksową estetyką. Ważkie tematy zostały zaakcentowane przez czytelny przekaz, dzięki czemu rozważania tytułowego bohatera, zaczerpnięte z wykładów Leszka Kołakowskiego, stają się przystępne nawet dla czytelników nie mających zbyt wiele wspólnego z lekturą filozoficznych tekstów.

Tytułowy Blaki to nieszablonowa postać, zmagająca się z parzeniem herbaty w kuchni, a jednocześnie przesiadująca przed telewizorem w dużym pokoju. Konwerski i Skutnik zaproponowali mariaż filozofii z komiksową formą. Dzięki ich eksperymentowi ważkie tematy z Mini-wykładów o maxi-rzeczach Kołakowskiego docierają pod strzechy w prostym przekazie rysunkowym na wzór średniowiecznej Biblia pauperorum.

Niektórzy mogą protestować przeciwko koncepcji wykorzystania filozofii w dziele komiksowym, uważając, że taki zabieg może grozić zbrukaniem poważnych treści cenionego filozofa. Tymczasem prosty, obrazkowy Pan Blaki zasługuje na pełne poparcie i uznanie. Autorzy komiksu, wykorzystując rozważania nad sensem istnienia, wartościami, jakimi od wieków kierowała się zachodnia cywilizacja, odnaleźli drogę do świadomości czytelników, nie identyfikujących się na co dzień z arcypoważnymi treściami filozoficznymi. Konwerski zaadaptował przemyślenia Kołakowskiego dla przygód pana Blakiego, który bynajmniej nie jest wszystkowiedzącym bohaterem, mającym zawsze rację. Scenarzysta na przykładzie epizodów z własnego życia opisuje, a rysownik ilustruje maxi-sprawy, o których wspomina Kołakowski.

Skutnik wybrał czarno-białą tonację dla swego komiksu, nawiązując do dotychczasowych rozwiązań znanych z Morfołaków. Rysownik uznał, że ograniczenie kolorystyczne do dwóch barw odzwierciedla czarno-białe widzenie świata w większości życiowych sytuacji. Kadry komiksu są niewątpliwym złudzeniem, gdyż jednocześnie autorzy udowadniają, że między tymi dwoma kolorami znajdują się różne odcienie szarości. Dzięki temu zabiegowi Skutnik pokazuje, że i nasze życie jest zarówno bogate, jak i skomplikowane. Więcej w nim filozofowania, wątpliwości i refleksji niż jasnowidzenia i wygłaszania truizmów. Dzięki inspiracji Mini-wykładami o maxi-rzeczach Leszka Kołakowskiego powstał prawdopodobnie pierwszy polski, na wskroś filozoficzny komiks. Jednak w graficznej stronie komiksu brakuje głębokich czerni, znanych z pierwszego tomu, czy chociażby mocnej czarnej okładki wydania “znakowego”. Ale na tym można poprzestać z zastrzeżeniami wobec działań Skutnika, które stoją w opozycji do krzykliwie kolorowych historii, z którymi są kojarzone najczęściej komiksy.

Mimo wykorzystania filozoficznego źródła Pan Blaki nie obezwładnia intelektualnym przesłaniem. Konwerski i Skutnik proponują spokojną lekturę o sprawach, które dotyczą każdego homo sapiens. Autorzy dają znać o istnieniu harmonii w codziennej gonitwie i sygnalizują, że mimo niezdrowego trybu życia można zwolnić. To najważniejsza wartość ich komiksu o ważnych sprawach.

Autor: Hubert Kuberski

Lately a friend of mine asked me to create a cover for his new comic magazine, and this is what came out:

I finished my newest comic album just yesterday – it’s a new Blaki album – this time 60 comic stripes packed together. You can find few samples from this album here. This is what the cover will look like:

Kolejny komiks, który dostałem. Jednak tym razem od mikołaja i znalazłem go pod poduszką. Przyznam się, że w pierwszej chwili gdy zobaczyłem to tomiszcze miałem mieszane uczucia i tak średnio się cieszyłem, ponieważ nie był on na mojej liście do zakupu. Z tego co o nim czytałem i po pobieżnym przeglądnięciu w Empiku jakoś średnio wzbudził moje zainteresowanie. Jakież było moje wielkie zaskoczenie, gdy już go przeczytałem.

Timon i Cisi Wspólnicy wydali kompletny zbiór opowieści ze świata Morfołaków. Morfołaki to świat pełen magii, mroczny, ale za razem pełen czarnego humoru. Fabuła jest skonstruowana za pomocą kilkudziesięciu opowieści, opowiadających o najdziwniejszych postaciach. Jest tu licho co nigdy nie śpi, są podwodne królestwa, są Sufoki – najmądrzejsze istoty w tym świecie. Jedne historie są wesołe, inne dają do myślenia, jednak mnie najbardziej spodobały się bardzo celne i zaskakujące zakończenia dużej większości opowieści.

Od strony wizualnej komiks przedstawia się raczej jako twór undergroundowy. Kreska bardzo specyficzna, czarno biała, momentami bardzo prosta, wręcz umowna. Innym razem naprawdę pokręcona i człowiek zastanawia się od której strony to się ogląda. Dla mnie mistrzostwem są wszelkie rysunki przedstawiające Królika i Licho – moi dwaj ulubieńcy.

Jak dla mnie komiks ten to absolutny musisz mieć i obok “Na szybko spisane 1980-90” oraz “Blaki” to najlepszy polski album wydany w 2007 roku. Czyta się to świetnie, wciąga jak chodzenie po bagnach, a uzależnia jak heroina. Gorąco polecam. Wielkie brawa należą się również dla wydawcy bo podarował nam coś naprawdę pięknego. Poza komiksem (czego jest jakieś ponad 300 stron, więc grube tomisko) jest również bestiariusz wszystkich najważniejszych postaci komiksu oraz szkice z powstawania tego albumu. Pozostali twórcy historii obrazkowych i wydawcy powinni się z tego przykładu uczyć, jak powinno wyglądać wydanie każdego komiksu.

autor: slay

[fo:pa] Kwartalnik literacko-filozoficzny, nr 14, styczeń 2008, “Kłamstwo”.